دانش آموز حواس پرت و بی قرار
اول مهر ماه و بازگشایی مدارس بهانه خوبی است برای این که به بیش فعالی که یکی از اختلالات رفتاری رایج کودکان است بپردازیم؛ اختلالی که مشکلات فراونی را برای خود بچه ها، والدین، مربیان، محیط و پیرامون آنها ایجاد می کند و معمولا از آن به حواس پرتی و بی قراری یاد می شود.
سرویس ما و زندگی به دخت/
آشنایی با ویژگی های اختلال بیش فعالی و نکاتی که در این زمینه باید مورد توجه باشد، می تواند باعث کم شدن مشکلات ناشی از این امر شود. این آشنایی می تواند مانع خیلی از برچسب زدن های اشتباه به بچه ها در این مورد گردد.
چند نوع بیش فعالی
متخصصان [1] به طور کلی سه نوع اختلال رفتاری را شرح داده اند که عبارتند از:
اختلال بیش فعال و کمبود توجه (ADHD) [2]
اختلالات لجبازی نافرمانی (ODD)[3]
اختلال سلوک (CD)[4]
هر چند این سه نوع اختلال رفتاری شباهت های زیادی با هم دارند، اما چند خصوصیت آنها را از هم مجزا می کند و در اکثر موارد کودکان بیش از یک نوع از این اختلالات را دارند.
کمبود توجه
در این جا به اختلال بیش فعالی و کمبود توجه که از اختلالات رفتاری شایع در کودکان است( در بعضی پژوهش ها شیوع آن را تا 44% ذکر می کنند) [5]مورد بررسی قرار می گیرد. مسلما با اتخاذ تدابیر لازم و درمان این مشکل، می توان از آسیب هایی که به فرد و جامعه وارد می آید، پیشگیری کرد و این کمک مهمی است به بالا بردن سطح بهداشت جامعه.
اختلال نارسایی توجه افزون جنبشی اختلالی پیچیده و شایع است که به شکل های گوناگون برای دانش آموزان و حتی بزرگسالان مشکل ایجاد می کند. به همین دلیل از واژه ” حواس پرت و بی قرار” بعضاً به جای بیش فعالی یا اختلال نارسایی توجه و فزون جنبشی استفاده می شود.
حدود سه دهه است که اختلال نارسایی توجه افزون جنبشی با سه نشانه اصلی تعریف می شود: نارسایی توجه ، فزون جنبشی یا بیش فعالی , تکانشگری.
در سیستمهای تشخیصی سه نوع بیش فعالی را مشخص کرده اند.
1- نوع غالباً بی توجه
2- نوع غالباً بیش فعال – تکانشی
3- نوع مرکب
بچه های نوع اول درتوجه و دقت و تمام کردن کارها مشکل دارند و کودکان حواس پرت و آشفته هستند. محققین دریافته اند که این کودکان در انجام کارهای تحصیلی هم مشکل دارند. کودکان مبتلا به نوع دوم وسوم در بیشتر حالات و علائم بیماری را که در ادامه شرح داده می شود،ذ نشان می دهند و اغلب با تمام همکلاسی ها ، اعضای خانواده ، مسئولین مدرسه و دوستان دچار مشکل می شوند . علائم این اختلال معمولاً پیش از سن 7 سالگی در کودکان مشاهده می شود و این علائم باید خیلی بارزتر از همسالان آنها باشد و لازم است که این علامت ها حداقل 6 ماه تداوم یابد.علائم این کودکان معمولاً در سال های اول دبستان به چشم می آید و در مدرسه مشکل تمرکز و توجه آنها خیلی واضح تر می شود.
آمارها بیانگر آن هستند که 3 تا 5 درصد از تمام کودکان به بیش فعالی مبتلا هستند و نسبت ابتلای پسرها به دخترها شش به یک است. همچنین این کودکان غالبا بیشتر از یک اختلال را دارند. [6]
اختلال کم توجهی / بیش فعالی افرادمختلف را به طرق مختلف و با شدت های مختلف درگیر می کند.
اولین کسانی که به وجود رفتارهای غیر عادی در کودکان پی می برند، والدین هستند. رفتارهای مربوط به بیش فعالی در دوران کودکی و حتی در دوران جنینی بروز پیدا می کند و تا قبل از 5 سالگی آشکار می شود، اما تا زمان ورود به مدرسه دقیقاً تشخیص داده نمی شود. این اختلال درکودکان ممکن است ” مرتبط” با اختلال سلوک و یادگیری باشد. گاه اختلال مادام العمر تلقی می شود. اما مطالعه روند زندگی بعضی از بیش فعالان حاکی از آن است که با بالغ شدن فرد قادر به اتخاذ استراتژی هایی می شود که بتواند رفتار را در کنترل خود بگیرد.
ادامه دارد…
