مهمانخانه ی اسرارآمیز

فاطمه قاسم آبادی/

«مهمانخانه ی جامائیکا»  اثری از دافنه دو موریه (1907-1989)، بانوی رمان‌نویس انگلیسی است که در 1936 منتشر شد.

مهمانخانه ی جامائیکا در واقع اولین کتاب دافنه دوموریه است که در ژانر جنایی، عاشقانه یا گوتیک مورد توجه منتقدان ادبی قرار گرفت.

این اثر که سکوی صعود نویسنده اش به حساب می آید، درست دو سال قبل از شاهکار نویسنده یعنی کتاب ربه کا نوشته شده است. این اثر به نوعی اولین ورود و ماجراجویی نویسنده اش به ژانر پر کشمکش و بسیار جذاب جنایی- عاشقانه هم به حساب می آید.

داستان کتاب

مری دختر یتیمی است که مزرعه مادری را ترک می‌کند تا نزد خاله‌اش، که سابقاً دختری جوان و شاد بود و حالا متأهل است، برود. خاله ی او در محلی بایر و متروک و کاملاً پرت افتاده زندگی می‌کند،«مهمانخانه ی جامائیکا»  که کامیون های حمل بار دیگر جلوی آن توقف نمی‌کنند. مری متوجه می‌شود که شوهرخاله‌اش مردی دائم‌الخمر، خشن و تندخوست و با دیدن خاله‌اش که به خاطر وحشت نیمه دیوانه شده است، خشمش برانگیخته می‌شود…

ولی صاحب مهمانخانه دست‌اندرکار چه تجارت پلیدی است؟ مری چنان برای رها ساختن خاله‌اش از چنگال آن مرد بی‌تاب است که خود را ناگزیر از کشف حقیقت می‌بیند. افسوس که مسئله فقط به قاچاق محدود نمی‌شود. ملاقات‌کنندگان مرموزی که شبانه برای میگساری می‌آیند از جنایت نیز ابایی ندارند.

صحت این امر در یک شب دلگیر کریسمس بر دختر جوان ثابت می‌شود: “شوهرخاله‌اش رهبری گروهی دزد را برعهده دارد که موجب غرق شدن کشتی ها می‌شود.”

ولی میان جِم ، برادر کوچک شوهرخاله‌اش که مری دلباخته او شده است، و کشیش زالی که گهگاه دختر جوان او را بر سر راه می‌بیند، چه ارتباطی وجود دارد؟ کشف واقعیت مری را به خطر می‌اندازد، ولی مکافات درست در همان لحظه بر سر آن آدم های رذل فرود می‌آید و مری می‌تواند با کسی که دوستش دارد و جانش را نجات داده است، بگریزد.

کم حجم ولی جذاب

در رمان مهمانخانه ی جامائیکا با اینکه اولین موفقیت بزرگ نویسنده اش به حساب می آید، هیچ اثری از زیاده گویی و توصیفات بی جا نمی بینیم. در این اثر نویسنده با دقت و قدرت مثل یک نویسنده ی کارکشته و با سابقه تمام عوامل را کنار هم می چیند و دانه دانه سر نخ ها را بدون اینکه خواننده متوجه باشد، پیش رویش قرار می دهد .

در مهمانخانه ی جامائیکا، دوموریه با توصیفات دقیق و حیرت انگیزش به بیان فضایی متفاوت و حتی گاهی رعب آور می پردازد. در این رمان داستان با هوشمندی تمام جلو می رود و همین هوشمندی عوامل را به هم پیوند می دهد؛ در واقع دافنه دوموریه در این کتاب هم به زیبایی از عهده ی همراه کردن خوانندگانش با داستان بر می آید و داستان را جلو می برد.

در این رمان، که با موفقیت چشمگیری مواجه شد، سبکی بسیار جذاب با درکی ناب از حال و هوا و توصیفات داستان، درهم می‌آمیزد و داستانی متفاوت را به وجود می آورد.

همکاری هیچکاک و دوموریه

دافنه دوموریه در میانه ی دهه ی 30 به یکی از محبوب ترین نویسندگان بریتانیایی بدل شده بود و تعلق خاطر او به پیرنگ های داستانی پر هیجان که لایه های عمیق تر و پیچیده تری را در خود جای می دادند ، دقیقا با سلیقه ی هنری آلفرد هیچکاک جور بود . هیچکاک با پدر دوموریه ، که در کار بازیگری- مدیریت بود، آشنایی د اشت و به همین خاطر با خانواده ی دوموریه در رفت و آمد بود .

به خاطر همین آشنایی بود که در سال 1938 به دیوید اوسلزنیک پیشنهاد کرد تا حقوق رمان منتشر نشده ربه کا را خریداری کند . در آن سال رمان هنوز منتشر نشده بود اما هیچکاک و دست بر قضا جامعه بازیگری لندن آن را خوانده بودند و شیفته اش شده بودند . اما دافنه دوموریه خیلی بیشتر از آن رقمی که سنزیک مایل بود بپردازد ، پول طلب کرد و به همین دلیل اولین اقتباس هیچکاک از دوموریه مهمانخانه ی جامائیکا (1939) شد.

موفقیت های بزرگ

با موفقیت اولین ساخته ی حاصل از همکاری دوموریه و هیچکاک، یعنی مهمانخانه ی جامائیکا، این کارگردان بزرگ تصمیم می گیرد با ساختن دیگر رمان های این نویسنده ی بزرگ این همکاری ادامه دهد.

بنا بر این در سال 1939 با ساخت ربه کا و در سال 1940 با ساخت پرندگان این همکاری ادامه پیدا کرد و رمان های دافنه دوموریه شهرتی ما فوق تصور پیدا کردند.

ساخت متفاوت و بی عیب و نقص کارگردان بزرگی چون هیچکاک و تصویر بی نظیری که به مکان ها و شخصیت های کتاب داد، باعث شد که بر خلاف بیشتر نویسندگان که از برداشت فیلم ها از کتاب هایشان ناراضی بودند ، دوموریه از این امر مستثنی باقی بماند . البته نباید از حق گذشت که کتاب های دوموریه بخصوص ربه کا به قدری قوی نوشته شده بود که حتی فیلمش هم نتوانست به پای قدرت کتاب برسد ولی با این حال فیلم هم اثری ناب و بی نظیر از آب در آمد و باعث رضایت نویسنده، کارگردان، منتقدین و مخاطبینش شد و این برای یک کتاب موفقیت بسیار بزرگی محسوب می شود.

/انتهای متن/