زنان تهرانی نماینده مجلس ششم

در دوره ششم از تعداد ۲۹۷ نماینده مجلس، این 13 تن از میان زنان به مجلس راه یافتند:  

شهربانو امانی از ارومیه، سیده فاطمه خاتمی از مشهد ، طاهره رضازاده از شیراز، حمیده عدالت از دشتستان، اکرم مصوری منش از اصفهان، اعظم ناصری‌پور از اسلام آباد غرب و مهرانگیز مروتی از خلخال و سهیلا جلودار‌زاده ، فاطمه حقیقت‌جو ، فاطمه راکعی ، وحیده علائی طالقانی، جمیله کدیور و الهه کولایی از تهران.

به زندگی برخی از نمایندگان مجلس که از جمله خانم ها شهربانو امانی ، سهیلا جلودار‌زاده، فاطمه خاتمی، طاهره رضازاده، حمیده عدالت ، اکرم مصوری منش ، اعظم ناصری‌پور و مهرانگیز مروتی متولد قبلا پرداختیم. در ادامه به زندگی نامه فاطمه حقیقت‌جو متولد ۱۳۴۷، فاطمه راکعی متولد ۱۳۳۳، وحیده علائی طالقانی متولد 1322 می پردازیم.

 

فاطمه حقیقت‌جو

فاطمه حقیقت‌جو دارای مدرک دکترای مشاوره از دانشکده ادبیات وعلوم انسانی د انشگاه تهران می باشد. او فعالیت های شغلی را با خدمت در پست های امور تربیتی مشاوره آموزش وپرورش آغاز کرد .سپس به تدریج سمت ها و مشاغل زیر را احراز نمود:

پژوهشگر و مدرس دانشگاه های تهران و مراکز آموزش عالی فرهنگیان مدیر مرکز مشاوره دانشگاه علم وصنعت ، پژوهشگر موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، پژوهشگر جهاد دانشگاهی و موسسه روان شناسی و نایب رئیس انجمن مشاوره ایران.

حقیقت جو فعالیت های سیاسی را در دوران دانشجویی با عضویت در انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم آغاز کرد و سپس به عضویت اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان (دفتر تحکیم وحدت) درآمد و دو دوره عضو شورای مرکزی آن بود. او در سال 1377 بعد از تاسیس حزب مشارکت ایران اسلامی به عضویت دفتر سیاسی این حزب انتخاب شد.

دکترحقیقت‌جو در سال 1378 به عنوان کاندیدای جبهه مشارکت در انتخابات دوره ششم شرکت کرد و موفق شد با کسب آرا از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی انتخاب شد. وی پس از ورود به مجلس به به عضویت کمیسیون آموزش وتحقیقات در آمد و چندی نیز نایب رئیس کمیسیون تدوین آیین نامه داخلی مجلس بود. وی در دوره نمایندگی با محمد تهوری خبرنگار روزنامه ایران ازدواج کرد.

ازجمله طرح ها ولوایحی که فاطمه حقیقت جو در تصویب آنها در مجلس نقش داشته عبارتند از:

اصلاح قانون اعزام دختران دانشجو به خارج از کشور و حذف شرط تاهل، معافیت زنان از پرداخت نیم عشر مالیات بر مهریه، موظف شدن بانک ها به پرداخت تسهیلات به همسران جانبازان و آزادگان متوفی یا به قیم قانونی فرزندان آن ها، اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و بهره مندی مستخدمان زن شاغل و بازنشسته سرپرست خانوار از کمک هزینه عائله مندی و اولاد، اصلاح ماده 1041قانون مدنی و افزایش سن ازدواج دختران به حداقل 13 سال و پسران حداقل 15 سال، قانون الحاق یک تبصره به ماده 1130قانون مدنی وتعیین موارد عسر وحرج زنان جهت صدور حکم طلاق، اصلاح ماده 1107و 1110و1133 قانون مدنی در خصوص افزایش نفقه زنان و امکان ارائه دادخواست طلاق توسط زنان وامکان ارائه دادخواست طلاق توسط زنان به محاکم صالحه با رعایت شرایط مربوطه، اصلاح ماده 1169 قانون مدنی وتعیین سن حضانت فرزند اعم از دختر یا پسر برای مادر تا 7 سالگی، لایحه سقط درمانی ، طرح قابل مطالبه بودن اجرت المثل زوجه پس از فوت مرد، طرح توانمندی سازی زنان سرپرست خانوار، طرح تشکیل شورای عالی خانواده، طرح حذف ماده 83 و اصلاح ماده 81 قانون تامین اجتماعی مبنی برحذف ممنوعیت پرداخت مستمری مادران بیمه شده به فرزندان پرداخت حق پرستاری به همسران جانبازان 50 درصد و بالاتر واعصاب وروان و طرح اصلاح مواد 946 و949 قانون مدنی راجع به امکانات ارث بردن زن از تمام اموال منقول وغیر منقول.

وی عضو جنبش دانشجویی مجلس و پیگیر اتفاقاتی بود که در تیر 1378برای دانشجویان پیش آمد. او پس از حوادث کوی دانشگاه تهران و خوابگاه علامه طباطبایی طرشت ،به ملاقات دانشجویان رفت و در 18 آبان 1382 ،طی نطقی در مجلس نسبت به رفتارهایی که با دانشجویان شد، به شدت اعتراض کرد. او همچنین در سال 1380 در دادگاهی به ریاست سعید مرتضوی، به علت سخنرانی تند علیه شورای نگهبان در قزوین و ایراد نطق علیه سپاه در مجلس، به بیست ماه زندان محکوم شد، این حکم پس از تجدید نظر ،به 17 ماه کاهش یافت.

حقیقت جو از جمله نمایندگانی بود که اواخر مجلس ششم در اعتراض به عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت های گسترده نامزدهای نمایندگی مجلس هفتم، در تحصن 26 روزه شرکت کرد و به همراه 125 نماینده دیگر در بهمن ماه 1382، ازسمت نمایندگی استعفا داد. او نخستین نماینده مجلس ششم بود که استعفایش در تاریخ 4 اسفند 1382 پذیرفته شد.

حقیقت جو در سال 1384 و پس از انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری به آمریکا رفت و در مرکز مطالعات بین الملل دانشگاه ام آی تی مشغول به کار شد. وی سپس به دانشگاه هاروارد انتقال یافت و در سال 1393 به عنوان پژوهشگر در مرکز زنان آن دانشگاه فعالیت می کند.

وی پس از مدتی اقامت در امریکا با کنار گذاشتن حجاب عملا آخرین تعلقات خود را به انقلاب اسلامی از میان برداشت.

در حال حاضر از نظرات و تحلیل های وی در رسانه های مختلف نظیر بی بی سی و صدای آمریکا به عنوان کارشناس و تحلیلگر مسائل داخلی ایران استفاده می شود.

 

فاطمه راکعی

فاطمه راکعی پس از اخذ دیپلم از دبیرستان بسطامی در سال 1351 به مدرسه عالی ترجمه (دانشگاه علامه طباطبایی) راه یافت و در سال 1355 در رشته مترجمی زبان انگلیسی فارغ التحصیل شد. وی آنگاه به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و پس از اخذ دانشنامه فوق لیسانس زبان شناسی از دانشگاه تهران (1357)، در سال 1377 به درجه دکترای زبان شناسی از دانشگاه تربیت مدرس نایل آمد.

راکعی از دوران کودکی به شعر علاقه خاصی داشت و در نوجوانی به تشویق پدر به پرورش این ذوق هنری اهتمام ورزید . وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به شدت تحت تاثیر آرا و افکار امام خمینی قرار گرفت و با شروع جنگ تحمیلی، اشعارش جنبه انقلابی گرفت و در وصف شهیدان و سربازان وطن اشعار نیکویی سرود. پس از چندی به محفل شعر حوزه هنری راه یافت وبا شعرای انقلابی مطرحی چون سید حسن حسینی و قیصر امین پور آشنا شد. اومدت ها مسئولیت واحد هنرمندان زن حوزه هنری را عهده دار بود.

راکعی در سال 1356 به پیشنهاد دکتر صادق کیا، رئیس وقت فرهنگستان زبان ایران، به عنوان پژوهشگر در آن فرهنگستان مشغول به کار شد و در سال 1360 به عضویت هئیت علمی موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی در آمد. او سپس به تدریج مشاغل و سمت های زیر را احراز کرد:

عضویت در شورای مرکزی انجمن اسلامی وزارت فرهنگ وعلوم و مسئول کمیته فرهنگی این انجمن(1360-1359) ، عضویت در هئیت موسس و دبیری و سخنگویی انجمن اسلامی موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، عضویت در شورای مرکزی جمعیت زنان جمهوری اسلامی ایران( 1379-1360)، ریاست امور پژوهش دانشگاه الزهرا(1367-1365)، عضویت در کمیته پژوهشی ادبیات فارسی وزارت فرهنگ وآموزش عالی (1378-1368)، مدیریت گروه زبان انگلیسی دانشگاه الزهرا(س)(1369-1366)، مدیریت گروه زبان وادبیات فارسی دانشگاه الزهرا( س) (1371-1367)، معاونت آموزشی وپژوهشی دانشکده الهیات و ادبیات دانشگاه الزهرا( س)(1374-1369)، معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا(س)(1379-1376)، عضو شورای مرکزی جمعیت زنان وعضو شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی(1380-1379)، نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در شورای سه نفره نظارت دانشگاه الزهرا(س) مدیر عاملی انجمن شاعران ایران و ریاست هئیت مدیره دفتر شعر جوان (از 1379).

از اوایل دهه شصت ،راکعی به فعالیت های مطبوعاتی نیز روی آورد و سایت های”جمعیت زنان مسلمان نواندیش ” و انجمن شاعران ایران” را راه اندازی کرد. وی مسئولیت هایی چون مدیر مسئولی و سردبیری فصل نامه های “کوثر”،”پگاه” و”ندا” را در دهه های 60و70 بر عهده داشته است.

در سال 1377 که جبهه مشارکت ایران اسلامی تاسیس شد ، راکعی ازجمله موسیسن این حزب و از اعضای شورای مرکزی آن بوده است .

دکتر فاطمه راکعی در اسفند ماه 1378به عنوان کاندیدای حزب مشارکت ایران اسلامی در انتخابات دوره ششم قانون گذاری شرکت کرد وبه رغم ابطال آرای برخی صندوق ها وتغییر آرای تعدادی از نمایندگان که وی نیز جزو آنان بود ، موفق شد با کسب آرا از سوی مردم تهران ،ری ، شمیرانات و اسلامشهر به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد. اوپس از ورود به مجلس ششم ضمن عضویت در کمیسیون فرهنگی، به سمت نائب رئیس این کمیسیون وریاست کمیته زنان وخانواده برگزیده شد .وی از طراحان تاسیس فراکسیون زنان در مجلس ششم نیز بوده وخود ریاست این فراکسیون انتخاب شد.

ازجمله طرح ها ولوایحی که راکعی در تصویب آنها در مجلس ششم نقش به سزایی داشت ، عبارتند از:

طرح ممنوعیت اعمال هرنوع تبعیض جنسیتی در گزینش دانشجو برای کلیه دانشگاههای دولتی وغیر دولتی در تمام مقاطع تحصیلی ، طرح حل اختلافات خانوادگی ، طرح توانمندی سازی زنان سرپرست خانوار، قانون حمایت از کودکان ونوجوانان ،اصلاح قانون اعزام دختران دانشجو به خارج از کشور وحذف شرط تاهل، معافیت زنان از پرداخت نیم عشر مالیات برمهریه، موظف شدن بانک ها به پرداخت تسهیلات به همسران جانبازان و آزادگان متوفی یا به قیم قانونی فرزندان آن ها، قانون معافیت موسسات انتشاراتی و کتاب فروش ها از پرداخت مالیات، اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و بهره مندی مستخدمان زن شاغل وبازنشسته سرپرست خانوار از کمک هزینه عائله مندی و اولاد، اصلاح ماده 1041قانون مدنی وافزایش سن ازدواج دختران به حداقل 13 سال وپسران حداقل 15 سال، قانون الحاق یک تبصره به ماده 1130قانون مدنی و تعیین موارد عسر و حرج زنان جهت صدور حکم طلاق، اصلاح ماده 1107و 1110و1133 قانون مدنی در خصوص افزایش نفقه زنان وامکان ارائه دادخواست طلاق توسط زنان وامکان ارائه دادخواست طلاق توسط زنان به محاکم صالحه با رعایت شرایط مربوطه، اصلاح ماده 1169 قانون مدنی وتعیین سن حضانت فرزند اعم از دختر یا پسر برای مادر تا 7 سالگی، لایحه سقط درمانی ، طرح قابل مطالبه بودن اجرت المثل زوجه پس از فوت مرد، طرح توانمندی سازی زنان سرپرست خانوار، طرح تشکیل شورای عالی خانواده ، طرح حذف ماده 83 و اصلاح ماده 81 قانون تامین اجتماعی مبنی برحذف ممنوعیت پرداخت مستمری مادران بیمه شده به فرزندان پرداخت حق پرستاری به همسران جانبازان 50 درصد و بالاتر واعصاب وروان فوت مرد، لایحه الحاق ایران به کنوانسیون رفع اشکال تبعیض از زنان با قید تحفظ، طرح اهدای جنین به زوجین نابارور، طرح اجرت المثل بودن زوجه پس از و طرح اصلاح مواد 946 و949 قانون مدنی راجع به امکانات ارث بردن زن از تمام اموال منقول وغیر منقول.

وی همچنین درفعال سازی کمیته زنان مرکز پژوهش های مجلس و دعوت از فقها ،حقوق دانان ودیگر صاحبنظران و متخصصان برای بازنگری و اصلاح قوانین موجود وتدوین قوانین جدید و روزآمد در حوزه مسائل زنان نقش بسزایی داشت و در ارائه طرح تشکیل شورای خانواده در فراکسیون زنان مجلس ششم سهیم بود.

اوعلی رغم این که از معدود نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم بود که در انتخابات هفتم از سوی شورای نگهبان تایید صلاحیت شد ، اما در اعتراض به رد گسترده سایر نمایندگان اصلاح طلب، از شرکت در انتخابات دور هفتم انصراف داد . وی همچنین از جمله نمایندگانی بود که در اواخر مجلس ششم در اعتراض به عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت های گسترده نامزدهای نمایندگی مجلس هفتم، در تحصن 26 روزه شرکت کرد وبه همراه 125 نماینده دیگر در بهمن ماه 1382 ، از سمت نمایندگی استعفا داد.

پس از پایان مجلس ششم (7 خرداد1383) به دانشگاه الزهرا(س) بازگشت وضمن حضور فعال در انجمن های علمی ،ادبی و هنری، مشاغل وسمت های ذیل را تاکنون برداشته است:

عضو هئیت امنای بنیاد سینمایی فارابی(1383-1385)، عضو هیئت امنای پژوهشکده فرهنگی،اجتماعی وزارت فرهنگ وآموزش عالی(1384-1383)، عضو انجمن زبان شناسی ایران(1383)،عضو هئیت امنای کتابخانه های عمومی کشور(1386-1383) ،رئیس پژوهشکده شعر و هنر دانشگاه الزهرا(س) (1390-1384)عضو گروه ادبیات فارسی شورای بررسی متون وکتب علوم انسانی پزوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی(از 1384) ، عضو هئیت امنا ورئیس هئیت مدیره موسسه آموزشی گلهای دانشگاه( 1389-1384)، دبیر کل جمعیت زنان نواندیش مسلمان ایران( از 1386)،عضو انجمن نقد ادبی (از 1387) ، عضو هئیت مدیره انجمن ایرانی اخلاق در علوم فناوری (از 1388) ، عضو شورای مرکزی ائتلاف اسلامی زنان(از 1389) ، عضو شورای عالی خانه هنرمندان ایران( از 1390) ،دبیر انجمن ایرانی اخلاق در علوم فناوری(از 1392)، دبیر شورای عالی خانه هنرمندان ایران از سال 1390 و دبیر این شورا از سال 1392، عضو شورای سیاست گذاری وعضو هئیت داوری کتاب های شعر جشنواره شعر فجر(1392) ، عضو کمیته اصلاح قانون احزاب(1393) ودبیر علمی جشنواره شعر یار ویادگار(بزرگداشت امام خمینی ویادگار ایشان) (1393).

راکعی از جمله هنرمندانی بود که با امضای طوماری در مورخ 22 خرداد1392 ، همراه با سایر اصلاح طلبان واعتدال گرایان، از نامزدی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری 1392 حمایت علنی کرد.

راکعی سروده ها واشعار فراوان دارد . مجموعه های شعر اوتحت عناوین :” سفر سوختن”، “آواز گل سنگ”، “مادرانه ها”، و”ناخنکی به زندگی” به چاپ رسیده است. بعضی از این اشعار در کتاب های درسی آموزش و پرورش وکتاب های درسی و کمک درسی دانشگاهی و همچنین در نشریات ادبی وعمومی برخی کشورهای عربی و منطقه چاپ و منتشر شده است. گزیده اشعار راکعی توسط شاعران تاجیک به خط سریلیک برگردانده و منتشر شده و در حال ترجمه به زبان های اسپانیایی، انگلیسی، ترکی وعربی است.

فاطمه راکعی ازدواج کرده و دارای دو فرزند پسر و دختر است.

 

وحیده علایی طالقانی

وحیده علایی طالقانی در تیرماه 1322 در تهران بدنیا آمد. پدرش آیت الله سید محمود طالقانی از روحانیون مبارز و مقاوم و از موسسین نهضت آزادی بوده که به خاطر اعتراض به حکومت ستمشاهی سال های زیادی را در زندان و تبعید سپری کردند .

وحیده پس از اخذ دیپلم در سال 1341 در آموزش وپرورش به تدریس مشغول شد. وی در سال 1342 به دانشکده داروسازی دانشگاه تهران را یافت و در سال 1347 به دریافت دانشنامه دکترای داروسازی نایل آمد. او در همان سال ازدواج کرد وبه اتفاق همسرش در آبادان اقامت گزید.

دکتر طالقانی در طی سالهای 1347 تا 1355 ضمن تدریس در دبیرستان های آبادان و اراک ، در داروخانه های آبادان به عنوان مسئول فنی نیز به فعالیت اشتغال داشت. وی در سال 1355 به آموزش وپرورش استان تهران بازگشت و به سمت کارشناس تغذیه و سرپرست مربیان بهداشت منصوب شد. او در بحبوحه پیروزی انقلاب و همزمان با تاسیس کمیته امدادطالقانی ، در بخش دارویی آن کمیته به فعالیت مشغول شد.

بعد از پیروزی انقلاب ، طالقانی به وزارت بهداری منتقل گردید و در شرکت سهامی دارویی به خدمت مشغول شد. وی در سال 1359 بعد ازشروع جنگ تحمیلی ، به صورت داوطلبانه به هلال احمر مامور شد وبخش دارویی و لوازم پزشکی مربوط به جنگ را در آنجا راه اندازی کرد. او بعد از سه سال فعالیت در هلال احمر ، در سال 1362 به ستاد مجروحین جنگ در وزارت بهداری انتقال یافت و تا پایان جنگ در آنجا به خدمت اشتغال داشت.

وی پس از جنگ ، به مدت دو سال در دانشکده بهداشت دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و موفق به گذراندن دوره تخصصی مدیریت بهداشت عمومی شد. او در این مدت ، مسئول فنی داروخانه 15خرداد نیز بود. وی در سال 1374 با سمت کارشناس بهداشت استان تهران از وزارت بازنشسته شد.

دکتر وحیده علایی در سال 1378 در دوره ششم قانونگذاری با کسب آرا از حوزه انتخابیه تهران، ری ، شمیرانات واسلامشهر به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد. وی پس از ورود به مجلس به عضویت کمیسیون بهداشت ودرمان در آمد و نایب رئیس دوم آن کمیسیون شد. اوهمچنین موسس و رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس ششم بود.

ازجمله طرح ها ولوایحی که طالقانی در تصویب آنها در مجلس ششم نقش داشت ، عبارتند از:

قانون معافیت زنان از پرداخت نیم عشر مالیات برمهریه طرح حل اختلافات خانوادگی ، طرح توانمندی سازی زنان سرپرست خانوار، قانون حمایت از کودکان ونوجوانان ،اصلاح قانون اعزام دختران دانشجو به خارج از کشور وحذف شرط تاهل،   موظف شدن بانک ها به پرداخت تسهیلات به همسران جانبازان وآزادگان متوفی یا به قیم قانونی فرزندان آن ها، اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و بهره مندی مستخدمان زن شاغل وبازنشسته سرپرست خانوار از کمک هزینه عائله مندی واولاد، اصلاح ماده 1041قانون مدنی وافزایش سن ازدواج دختران به حداقل 13 سال وپسران حداقل 15 سال، قانون الحاق یک تبصره به ماده 1130قانون مدنی وتعیین موارد عسر وحرج زنان جهت صدور حکم طلاق ، طرح قابل مطالبه بودن اجرت المثل زوجه پس از فوت مرد، طرح توانمندی سازی زنان سرپرست خانوار، طرح تشکیل شورای عالی خانواده ، پرداخت حق پرستاری به همسران جانبازان 50 درصد و بالاتر واعصاب وروان فوت مرد، ، طرح اجرت المثل بودن زوجه پس از و طرح اصلاح مواد 946 و949 قانون مدنی راجع به امکانات ارث بردن زن از تمام اموال منقول وغیر منقول.وی همچنین طراح تحقیق و تفحص از هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بوده است.

طالقاني در سال 1381 هم از سوي مهدي كروبي رييس مجلس شوراي اسلامي به سمت مشاور وي در امر محيط زيست منصوب شد.

برگرفته شده از کتاب: زنان در عرصه قانون گذاری ایران (1395-1285) منوچهر نظری

 /انتهای متن/