برای جلوگیری ازفعالیت‌های بنت‌الهدی از او درخواست ازدواج می‌کردند!

به دختری از تبار هدایت مشهور شده است، ایرانیان او را بیشتر از روی نام خاندان عالم و معروفش می‌شناسند. آمنه بنت‌الهدی صدر دختری بود که هرچند بیشتر از مبارزات سیاسی‌اش می‌گویند، اما فضل و دانش بالا، درجه اجتهاد اسلامی، ذوق هنری در شعر، نویسندگی و تدریس فقه و اخلاق هم بخش بزرگی از ویژگی‌های شخصیتی او را تشکیل می‌دهد.

 

خاندان صدر و دختر دردانه

خاندان صدر یک خاندان عالم و روحانی بودند. در ایران عرق لبنان اجدادشان بعد از مهاجرت از لبنان به عراق آنجا ماندگار شدند. بانو آمنه بنت الهدی صدر در اسفندماه سال ۱۳۱۶ در شهر کاظمین، عراق به دنیا آمد. درحالی‌که تنها شش ماه داشت پدرش را از دست داد و با مادر و دو برادرش به نام‌های سید اسماعیل و سید محمد باقر زندگی می‌کرد.  در چهارسالگی برای کسب علم وارد مکتب شد اما بنا بر دلایلی تمایلی برای ادامه تحصیل در این محیط نداشت و تحصیلات خود را تا مرحله اجتهاد و مکاسب نزد برادرانش آموخت.

فریبا انیسی پژوهشگر زنان و دفاع مقدس و نویسنده کتاب دختری از تبار هدایت، ویژگی برجسته بنت الهدی صدر را متوقف نشدن در کسب علوم اسلامی دانست و اظهار داشت: بنت‌الهدی علاوه بر اینکه یک مبارز و اسلام‌شناس بود، به عنوان یک دختر دارای ذوق ادبی و شعرسرایی و حتی کارهای هنری متعدد مانند خیاطی نیز بود. سعه صدر، توجه به ریزترین مسائل اخلاق اسلامی، ذوق هنری و داستان گویی از دیگر خصوصیات این شخصیت به شمار می‌رود.

 

اولین مدیر مدارس اسلامی دخترانه

این مولف گفت: خانواده‌های سنتی در عراق حاضر نبودند دختران شان را به مدارسی بفرستند که در آن شئونات اسلام رعایت نمی‌شد و همین موجب شد تا علما در این باره چاره‌جویی کنند و به فکر تاسیس مدارس مذهبی ویژه دختران بیفتند. به این ترتیب مدیریت این‌کار در شهرهای نجف و کاظمین به بانو بنت‌الهدی صدر سپرده شد.

انیسی بنت‌الهدی صدر را یک فعال فرهنگی-مذهبی و سیاسی دانست و گفت: مدیریت او در مدرسه فقط محدود به مسائل علم‌ آموزی دانش‌آموزان نبود، بلکه پرورش و تشویق بسیار گسترده دانش‌آموزان دختر به مسئله حجاب و فعالیت‌های فرهنگی و هنری و آموزش مهارت‌هایی مانند نویسندگی بخشی از خدمات وی بود.

وی افزود: بنت الهدی همواره تلاش می‌کرد تا افراد را نسبت به اوضاع سیاسی حکومت ایران و عراق هوشیار کند و این فعالیت‌های سیاسی وی از چشم دشمن بعثی دور نبود و در نهایت به بهانه ملی شدن آموزش و پرورش، موفق شدند تا مدارس اسلامی که ایشان مدیریت آن را برعهده داشت، تعطیل کنند.  

 

کتاب هایش تنها یک بار چاپ می شد

انیسی  مهارت نویسندگی بانو صدر را چنین عنوان کرد: از نوجوانی با نام مستعار (آ-ح) که مخفف آمنه حیدر است، در مجلات مختلف مطلب می‌نوشت و با گذشت چند سال  شروع به نگارش کتاب‌هایی در مبانی اسلامی و نگرش‌هایی در مورد زنان و دختران کرد که این کتب با نام مستعار بنت‌الهدی صدر منتشر می‌شد. هرچند که به دلایل فضارهای سیاسی حکومت آن روزهای عراق و تسلط بعثی ها بر کشور، کتاب‌های وی تنها یک بار چاپ می‎‎‌شد و از چاپ مجدد آن جلوگیری می‌کردند.

این پژوهشگر افزود: این بانوی باهوش و توانا برای نویسندگی همواره با دو مشکل اساسی رو به رو بود: یکی فشارهای حکومت عراق بود که از تبلیغات اسلامی وی بیزار بود و او را محدود می‌کرد و دیگر متحجرین اسلامی بودند که می‌گفتند، اصلاً چرا باید یک خانم بنویسد.

 

حتی زنان عراقی او را نمی شناسند

انیسی گفت: بخشی از فعالیت‌های گسترده این دختر مسلمان تبلیغ اسلام بود که روح تمام کارهایش را تشکیل می‌داد، اما حضور در مراسم‌های حج به عنوان مبلغ و تشکیل جلسات آموزش مسائل و احکام اسلامی در خانه دوستان و همسایه‌ها از کارهای مستقیم او در تبلیغ محسوب می‌شود.

وی با ابراز تاسف از اینکه حق این بانو در بین زنان مسلمان ادا نشده، بیان کرد: هرچند که شاگردان بنت‌الهدی صدر، وی را کاملاً می‌شناسند، با این حال هنوز این شخصیت نه در بین زنان مسلمان، بلکه در بین زنان عراقی هموطنش  شناسانده نشده است.

 

سخنرانی سیاسی که باعث تظاهرات شد

به گزارش به دخت، بنت‌الهدی که به واسطه رشد و تربیت در خانواده‌ای حق جو و مذهبی، همچون برادرانش همواره در حال روشنگری بود، بسیار تحت فشارهای حکومت قرار می‌گرفت و صبر بی‌نظیری که در تحمل این رنج‌ها به خرج داد او را به عنوان یک الگوی موفق به زنان عراق، ایران و تمامی زنان مسلمان معرفی می‌کند.

فریبا انیسی در این باره گفت: وقتی که انقلاب اسلامی ایرانی به پیروزی رسید، امام خمینی (ره) به سید محمد باقر صدر، در پاسخ به لبیک وی، پیام دادند که در همان کشور عراق بمانند زیرا وجود ایشان (سید محمد باقر و خانواده ایشان) برای مردم عراق لازم است.

این پژوهشگر افزود: بنت الهدی صدر در زمانی که برادرش به علت رفتارهای سیاسی ضد حکومتی دستگیر شد، به تبعیت از حضرت زینب سلام‌الله علیها، سخنرانی سیاسی غرایی انجام دادند که تظاهرات مردم عراق را برانگیخته و موجب آزاد شدن سید از بند دشمن و در نهایت بیعت مردان و زنان متعددی با ایشان شد.

 

اجازه تهیه مواد غذایی هم  نداشتند

انیسی اظهار داشت: با این‌حال خانواده صدر تحت تدابیر شدید امنیتی، برای 11 ماه در حبس خانگی قرار گرفتند و حتی برای تهیه مواد و لوازم ضروری زندگی نیز اجازه خروج از منزل را نداشتند. نگهداری از مادری بیمار که اجازه خرید دارو برای وی را نداشتند، بسیار دشوار یود

وی تاکید کرد: این شرایط برای دختری مانند بنت‌الهدی که فردی بسیار اجتماعی و آگاه  بود، بسیار دشوار می‌نمود. صبر و کیاست مثال زدنی بنت‌الهدی در مدیریت امور خانواده در این شرایط یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته وی است.

 

خواستگار کفو نداشت

این نویسنده کتاب‌های دفاع مقدس همچنین گفت: بخاطر کمالات زیاد و اعتباری که داشت، افراد و خانواده‌های زیادی برای ازدواج او را خواستگاری می‌کردند. حتی بسیاری از علمای آن روز بخاطر دیدگاه متحجرانه‌ای که داشتند و برای اینکه جلوی فعالیت‌های سیاسی و نویسندگی بنت‌الهدی را بگیرند، از او درخواست ازدواج می‌کردند. در کل به این علت که اغلب خواستگاران با فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی بنت‌الهدی مخالف بودند، هیچ‌گاه مردی که برای ازدواج با او هم‌کفو باشد، پیدا نشد.

 

پیکرش در کجا مدفون شد؟

این نویسنده در پایان با انتقاد از اینکه بعضی‌ها بهانه می‌آورند که حضرت زهرا سلام‌الله علیها یک الگوی در دسترس نیست، اظهار داشت: نباید اینطور بیاندیشیم که حضرت زهرا سلام‌الله تنها مختص به زمان خود است و در جامعه امروزی نمی‌توان از زندگی ایشان الگو گرفت. تفحص در زندگی افرادی چون بنت‌الهدی صدر و بانو امین اصفهانی نشان می‌دهد که می‌توان هم در عصر امروز زیست و هم در مراحل زندگی از رفتارهای بانوی دوعالم الگو گرفت.

به گزارش به‌دخت، پس از مبارزات فراوانی که خانواده صدر با رژیم صدام داشتند، بعد از آخرین دستگیری سید محمدباقر صدر، بانو بنت‌الهدی نیز دستگیر شد و هردو در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ به گونه دردناکی و توسط شخص صدام حسین به شهادت رسیدند. برخی می‌گویند پیکر این بانو در وادی السلام نجف به خاک سپرده شده اما صحت این حرف دقیقاً مشخص نیست.

/انتهای متن/