مد دهه ی شصت، مد انقلابی و ساده گرا

فاطمه قاسم آبادی/

مد در کشور ما در هر زمان و دوره ای با توجه به مختصات همان زمان، شکل و فرم خاصی داشته است. مُدی که پس از انقلاب اسلامی به وجود آمد را می توان به روشنی در نوع پوشش پیش از انقلابِ رهبرانِ انقلاب اسلامی دید. مُد ساده و بی آلایش که بدون هیچ منبعی برای تبلیغات تنها با پیروی از انسان های موثر آن دوره بین مردم محبوب شد.

مد دهه ی 60

موی بلند، عینک های فریم کائوچویی، شلوارهای پاچه گشاد، پیراهن های یقه باز و کت هایی که یقه آنها روی پیراهن پخش می شد، مهم ترین المان مدل های دهۀ ۵۰ بود. اگر به فیلم های دوران انقلاب نگاه کنیم، بسیاری از جوانان چنین ظاهری داشتند.

این حال مُد دهۀ۱۳۶۰شمسی را به جرات می توان مُد اصیل انقلابی نامید. با پیروزی انقلاب اسلامی و عقب نشینی مُد و فرهنگ غربی در سطح جامعه و حتی در شهرهای بزرگ، فرهنگ پوشش ایرانیان نیز دچار تحول شد.

میل به ساده زیستی، دوری از مُد و جنگ تحمیلی هشت ساله، همه و همه باعث شد اصولاً مُد در سال های دهۀ۶۰ شمسی به حاشیه برودو یا بهتر است بگوییم مفهوم دیگری از مد در بین مردم به وجود بیاید.

لباس مردان ایرانی در این سال ها به شلوارهای پارچه ای گشاد و پیراهن های ساده تغییر یافت. لباس رسمی و اداری در این سال ها هم کت و شلوار بدون کراوات بود.

مد انقلابی

تاریخچۀ مُد و مُدگرایی و بررسی وضعیت پوشاک در ایران لباس های ساده و توجه به باطن بیش از ظاهر خود سبب شد تا نوع خاصی از پوشش پس از انقلاب به وجود آید که می توان آن را «مُد انقلابی» نامید. ریش و سبیل یا سبیل تک آرایش معمول صورت مردان ایرانی در این دهه بود.

در دهه ۶۰، کراوات به عنوان نمادی از فرهنگ غربی به حاشیه رفت و به تیپ های خاصی از جامعه منحصر شد. در این دهه معدودی از افراد بودند که لباس و ظاهر خود را با سبک و سیاق روز دنیا هماهنگ می کردند. این افراد بیشتر از فرهیختگان و طبقه های بالای اجتماعی بودند.

ولی در این میان بیشتر مردم به خاطر حال و هوای انقلابی از پوشش های ساده ای که در آن زمان بین مردم محبوب شد استفاده می کردند و این پوشش ها کم کم دوره ی خاصی را در تاریخ مملکت ما رقم زدند.

پوشش زنان ایرانی پس از انقلاب

با پیروزی شکوهمند انقلاب و گفتمان اسلامی و تحول خواه در جریان انقلاب سال 57، تحولی اساسی در جایگاه و مقام زنان در جامعه به وجود آمد که بی شک این تغییر و تحولات اساسی، در ظاهر زنان ایرانی نیز بی تاثیر نبود.

مانتو به عنوان یک لباس ایرانی زنانه از همان ابتدای انقلاب، درکنار چادر به عنوان پوشش رسمی زنان ایرانی مطرح بود و با گذشتن از سال های ابتدایی انقلاب، در دهه 60 به تن پوش غالب زنان ایرانی تبدیل شد.

البته زنان در آن زمان به طور کاملا خود خواسته زیر این پوشش ها رفتند و حتی حجاب به نوعی مد روز آن زمان محسوب می شد.

بی اهمیت شدن مد به خاطر جنگ تحمیلی

در دهه ۶۰ عملاً مُد و مُدگرایی به حاشیه رفته بود و مُدپرستان معدود آن دوره که تحت تاثیر فیلم های قاچاق هندی و هالیوودی به سر و وضع شان می رسیدند، اگر پا به خیابان می گذاشتند، با برخورد گشت هایی که مسئول برخورد با مظاهر غربی و بدحجابی بودند، مواجه می شدند و به طور خلاصه می توان گفت که در دهۀ 60 فضای انقلابی حاکم بر جامعه و نیز در ادامه اتمسفر معنوی و خاصی که در اثرحملۀ متجاوزان بعثی به کشورمان، میان اقشار و آحاد جامعه به وجود آمده بود، مردم را به سمتی برده بود که هرچه بودند، دغدغۀ مُد نداشتند و به شئون آن بی تفاوت بودند.

تفاوت مد و مدگرایی در دهه ی 60 با دیگر دهه های مد در کشورمان در اینجا بود که، مد به صورت یک نیاز و از طرف خود مردم به وجود آمد و هیچ جریان خارجی در آن دخیل نبود. این اتفاقی بود که عموما در مد و مد گرایی نادر و به خصوص به حساب می آید.

/انتهای متن/