فرشته ها به ساره بشارت می دهند

عطیه سادات یاسینی/

در طول تاریخ زنان نقش اساسی در پیشبرد اهداف همسران داشته اند از جمله ساره همسر ابراهیم قهرمان بت شکن که شرح زندگی پر ماجرای این پیامبر بزرگ در سوره هایی از قرآن آمده است.

در این نوشته تنها اشاره به قسمتی از زندگی او که مربوط به داستان مجازات قوم لوط بوده و نیز باردار شدن ساره در سن نود سالگی می کنیم.

ساره کیست؟

ساره همسر اول ابراهیم پیامبر و دختر خاله ایشان بوده است. برادر ساره حضرت لوط، پیامبری بوده که هم عصر با حضرت ابراهیم می زیسته است.

ساره زنی با کمال و دارای زیبایی ظاهری بوده که از این جهات زبانزد همگان بوده است. در آن دیار همه به نیکی از وی یاد می کردند. ولی مسئله ای که او را رنج می داد، نداشتن فرزند بود و این که او نمی توانست مادر باشد. ساره علاقه زیادی به همسرش ابراهیم که پیامبر خدا بود، داشت و به عنوان همسریک پیامبرسختی های زیادی را در این راه متحمل شد. ساره سعی می کرد برای مشکلِ نداشتن فرزند دنبال چاره ای بود.

برای همین منظور هاجر کنیز خود را به ابراهیم بخشید تا برایش فرزند آورد. چون سن ابراهیم(ع) و ساره هر دو بالا بود، ساره می خواست از پیامبر خدا نسل پاک بر جاماند و این بود که خود  هاجر را به همسری ابراهیم در آورد که بعد از مدتی اسماعیل، فرزند هاجر متولد شد.

علت مهاجرت هاجر و اسماعیل

متاسفانه در بسیاری داستان ها و کتب  حرف های ناصحیحی در مورد ساره شنیده ایم. مثلا در مورد او گفته شده که ساره از روی حسادت زنانه ابراهیم را مجبور کرد که همسر دیگر خود هاجر و طفل شیرخوار خود اسماعیل را به سرزمین حجاز ببرد. باید پرسید که چگونه ممکن است در مورد زنی مانند ساره که پیام وحی را می شنود، چنین امری صحت داشته باشد؟

در قرآن کریم ساره زنی معرفی شده که ناظر شکستن بت ها توسط ابراهیم بوده، در مراسم افروختن آتش برای سوزاندن ابراهیم حضور داشته و در تبعید همراه شوهر بوده است. چطور می شود بر چنین بانویی حسادت  چنان غلبه کند که موجب آوارگی زن و کودکی شود که با پیشنهاد خود او به همسری ابراهیم در آمده است؟

از آنجا که یک انسان موحد و آگاه می داند که علم او در برابر علم خدا محدود است و مصالح او را تنها خدا می داند، چه بسا چیزی از خدا بخواهد که صلاحش در آن نیست و چه بسا چیزهایی که نمی خواهد اما صلاح او در آن است.

فرمانِ بردن هاجر و اسماعیل به مکه از طرف خدا به ابراهیم امر شد. وقتی این امر به پیامبر خدا رسید،  او فقط دعا کرد وسر تسلیم فرود آورد. در سوره ابراهیم از آیه 35 تا آیه 41 دعاهای هفتگانه ابراهیم بیان شده است. سپس ایشان شکر خدا را بجا آورد که به هنگام کبر سن، خداوند دعایش را اجابت کرد و اسحاق و اسماعیل را به او بخشید.

بشارت به ساره

در آیات 69 تا 73 در سوره هود و آیات 24 تا 30 در سوره ذاریات اینگونه آمده:

فرستادگان الهی( که به نقلی سه فرشته بودند) برای عذاب قوم لوط و بشارت اسحاق نبی به خانه ابراهیم آمدند. او که به مهمان نوازی شهره بود، گوساله ای را بریان کرده و آماده جلوی مهمانان آورد ولی با واقعه عجیبی روبرو شد. ابراهیم مشاهده کرد که میهمانان تازه وارد دست بسوی غذا دراز نمی کنند. این کار برای او عجیب بود و تازگی داشت و به همین دلیل احساس بیگانگی و ترس ازنسبت به آنها کرد .

رسولان الهی که به این مسئله پی بردند، بلافاصله ابراهیم را از این حالت بیرون آوردند وقتی به او گفتند: نترس ما فرستادگانی بسوی قوم لوط هستیم و حامل بشارت برای تو برای تولد پسری دانا هستیم.

در این هنگام ساره که سخن فرشتگان را شنیده بود، در حالی که از خوشحالی و تعجب فریاد می کشید، گفت:آیا با اینکه من پیر زنی نازایم، صاحب فرزند خواهم شد، در حالی که شوهرم نیز پیرمردی است؟

فریاد او از روی خوشحالی و شادی بود چون ساره در آن زمان نود سال و ابراهیم صد و ده  داشت. در این زمان  ساره  با توجه به سن زیاد خود و همسرش از دارا شدن فرزند مایوس و نا امید بود.فرشتگان او را از تعجب در آوردند و به او پاسخ دادند: پرودگارت چنین گفته و او حکیم و داناست.آیا از فرمان پرودگارت تعجب می کنی، در حالیکه رحمت خدا و برکاتش بر شما اهل بیت بوده وهست.

البته او حق داشت تعجب کند زیرا در جوانی زن عقیمی بود و می دید که لطف خدا در سنین کهن سالی شامل حالش شده است.

مخازب فرشته حسود می شود؟

در روایات معصومین وارد شده است که منظور از اهل البیت اختصاصا  فرزندان و پدرو مادر نیست و این عنوان شامل همسر هم می شود. ساره از اهل بیت ابراهیم (ع) بود که پیام وحی را شنید، هم پیام عذاب وهم بشارت فرزند را و با این حال چطور ممکن است که بانویی با این شان والای معنوی به خاطر  حسادت زنانه همسرش را وادار کند که  زن و کودکی از خانه اخراج شوند و در سرزمینی لم یزرع ساکن گردند؟

منابع: تفسیر نمونه و نسیم حیات

انتهای متن/