شعر و پارچه، سلاح دختران مبارز هندی
وقتی مردم هند عزم شان را جزم کردند که برای استقلال خود با انگلیسی ها بجنگند، دختران و زنان هندی هم به میدان آمدند با پارچه هایی که می بافتند و شعرهایی که می گفتند و هم حضور مستقیم در صحنه سیاست.
انگلیسی ها اوایل قرن 17 به بهانه تجارت وارد «هندوستان» شدند. اسم شرکت شان را گذاشتند «کمپانی هند شرقی» و خلاصه به همین بهانه شهر به شهر شعب دفتر شرکت تجاری شان را در هند گسترش دادند و بعد هم به بهانه امنیت راه های تجاری و تامین امنیت تجّار انگلیسی، مستشار نظامی وارد این کشور کردند. آن وقت برای تامین نیازهای نظامی و تدارکاتی آن مستشاران نظامی، پادگان نظامی ایجاد کردند و به این ترتیب در اواخر قرن 17 رسما کشور غنی و سرشار «هندوستان» به زور اسلحه و کشتار به اشغال سربازان کمپانی هند شرقی! درآمد و ضمیمه خاک بریتانیای کبیر! شد.
انگلیسی ها به مدد کشتار، سرکوب و تفرقه انگیزی میان قومیت ها و پیروان مذاهب مختلف و همچنین به مدد تحقیر سنت و فرهنگ مردمان هند، توانستند حدود دو قرن و نیم با قدرت هرچه تمام تر منابع سرشار و نیروی انسانی و خاک حاصلخیز هندوستان راذ غارت کنند.
دو دوست قدیمی به سوی وحدت
در آن میان به علت تفرقه افکنی های دولت روباه پیر هندو و بودائی، مسلمان و هندو، شیعه و سنی در آتش جنگ داخلی می سوختند… در چنین شرایطی دو دوست قدیمی یکی به نام «مهاتما گاندی» و دیگری «جواهر لعل نهرو» حرکتی را بر خلاف میل انگلستان استعمارگر آغاز کردند؛ حرکتی که مبنایش بر پایه مبارزه منفی با سیاست های انگلیس و وحدت مردم هند استوار بود؛ به ویژه وحدت هندوها و مسلمانان…
با شروع مبارزات ضداستعماری و استقلال خواهانه این دو رهبر بزرگ، مردم هند که سالها انگلستان تسمه از گرده شان کشیده بود، راه پیروی از این دو رهبر بزرگ را در پیش گرفتند.
دختران و زنان هندی هم به میدان آمدند
در جریان مبارزه برعلیه انگلیس دختران و زنان هندی هم سهم بسزایی را برای به دست آمدن استقلال سرزمین شان به عهده گرفتند.
یک بخش از این سهم مهم را زنانی از طبقه عامه هندوستان با روی آوردن به صنایع دستی و ملی خود و بافتن پارچه و تلاش مضاعف برای استقلال کشورشان و تحریم کالاهای انگلیسی انجام دادند. کاری که با ریسندگی نخ با چرخ دستی های چوبی و پارچه بافی به روش سنتی آن هم در برابر کارخانجات پارچه بافی بزرگ انگلیسی ها شهرت جهانی پیدا کرد…
در آن میان دختران و زنانی هم بودند که علاوه بر این شیوه مبارزه، به شکل مستقیم وارد مبارزه شدند. مثلا «ایندیرا گاندی» دختر مهاتما گاندی که از 14 سالگی مبارزه را در کنار پدر علیه انگلیسی ها آغاز کرد و حتی بعد از استقلال هند توانست به عنوان اولین زن رئیس جمهور هند سکان هدایت کشورش را در دست بگیرد. البته در همان زمان مبارزه زنانی مانند «ساروجینی نایدو» و «بگوم روکیا» هم بودند که با سرودن شعرهای سیاسی به نوعی دیگر به مبارزه با استعمار انگلستان می پرداختند. این زنان عمدتا عضو جنبش زنان آزادی خواه هندوستان بودند و تمام تلاش خود را برای استقلال کشورشان تا رسیدن به مقصد انجام دادند.
آنچه در پایین آمده شعر معروفی است از «ساروجینی نایدو» برای تهییج مردان سرزمنیش به ادامه مبارزه:
«سرداران عزیز من بیایید/ سربازان رشید من بیایید/ من زنی ناتوان و شاعرم. اما با سخنم شما را به سلاح ایمان و امید مسلح می کنم و شمشیر استقامت و بردباری را به دست شما می دهم…»
منابع:
1-کتاب «اختناق هندوستان»-هندوستان در چه حال است؟-، نوشته ویل دورانت، ترجمه ر.نامور، نشر مکتبه برادران باقرزاده، چاپ آبان 1310.ش، صفحات 91، 92، 103 و 136
2-کتاب «سیمای زن در جهان-هندوستان-»، نوشته دکتر پریچهر شاهسوند بغدادی، نشر برگ زیتون، چاپ 1377.ش، صفحات 74 و 82
/انتهای متن/
